تعریف هموروئید چیست؟

هموروئید ها در واقع رگ های خونی هستند که در درون ماهیچه های نرم دیوارۀ مقعد و انتهای روده قرار دارند.

هموروئید به ذات خود نه یک بخش غیرطبیعی از بدن شما، که ارگانی کاملا طبیعی از شما محسوب می شود.

هموروئید دقیقا در محلی قرار گرفته است که رگ های خونی به هم می آمیزند. در واقع محلی که سرخرگ و

 سیاه رگ در انتهای روده به هم می پیوندند، جایی است که هموروئید ها شکل می گیرد. هموروئید ها در بافتی

 از ماهیچه های نرم و بافت های به هم پیوسته قرار دارند و با توجه به محلی که در ارتباط با خطوط پرزدار و

 قسمت های بالا و پائین مقعد قرار دارند تقسیم بندی می شوند. این تقسیم بندی یک تمایز آناتومیک بسیار

 مهم است زیرا بر اساس نوع سلول هایی که خطوط هموروئید را تشکیل می دهند و عصب های حسی که

 مسئول انتقال حس هستند، بوجود آمده است. هموروئید ها خود در حالت طبیعی خود در دو دسته داخلی و

 خارجی قرار می گیرند؛ هموروئید های داخلی دقیقا بالای لایه پرزدار یا شانه دار مقعد قرار دارند و با سلول

 هایی پوشیده شده اند که دقیقا مشابه سلول هایی هستند که روده ها را می پوشانند. هموروئید های خارجی

 در زیر خط پرزدار بوجود می آیند و با سلول هایی مشابه سلول های پوست پوشیده می شوند. هموروئید ها

 تنها زمانی تبدیل به مسأله می شوند که شروع به تورم کنند و باعث ایجاد خارش، درد یا خونریزی شوند. عوامل

 مختلفی می توانند باعث نابهنجاری هموروئید شوند.

چه عواملی باعث هموروئید می شوند؟

اگرچه  وجود هموروئید ها خود نشانه ای از یک آناتومی منظم و طبیعی است، اما از آن رو که تنها در زمان ورم و ایجاد مشکل

 به چشم می  آیند، اکثر مردم و پزشکان به هموروئید ها به عنوان پدیده هایی غیر طبیعی می نگرند. ورم هموروئید ها زمانی

 اتفاق می افتد که عامل یا عواملی سبب افزایش فشار در رگ هایی شوند که هموروئید ها از آن ها تشکیل می شوند؛ این

 افزایش فشار در رگ های هموروئید ها باعث باعث بوجود آمدن ورم های برجسته ای می شوند که با خون پر شده اند. چنین

 حالتی در هموروئید ها سبب می شود تا حدی رشد کنند که تبدیل به عارضه شوند. افزایش فشاری که منجر به ورم و

 برجستگی هموروئید ها می شوند خود به عوامل مختلفی بستگی دارد: رژیم غذایی کم فیبر که باعث می شود مدفوع کم

 حجم شود، فرد را مجبور می کند تا با فشار عمل دفع را صورت دهد و این امر نهایتا موجب فشار بر رگ های خونی و در نتیجه

 برجستگی و ورم هموروئید می شود. بارداری از دیگر عواملی است که موجب افزایش حجم رحم و در نهایت فشار بر ناحیه

 تحتانی روده و ورم هموروئید می شود. چاقی از دیگر عواملی است که با ایجاد فشار در این ناحیه، به هموروئید دامن می زند.

 اسحال اعم از نوع مزمن یا حاد آن نیز می تواند منجر به ورم هموروئید ها شود. سرطان روده از دیگر عواملی است که احتمال

 هموروئید را بالا می برد. جراحی های ناحیه پایینی روده و نزدیک به مقعد نیز می تواند از جمله عوامل خارجی ایجاد هموروئید

 باشند. آسیب های مربوط به ستون فقرات و فقدان حالت ایستاده و صاف در فرد نیز می تواند منجر به مشکلات مربوط به

 هموروئید شوند.    

هموروئید ترومبوزه

هموروئیدهای ترومبوزه که بصورت برآمدگی کبود رنگ و دردناک در آندودرم دیده می شوند, 48 تا 72 ساعت اول درد شدید و ناراحت کننده ایجاد می کنند و بعد از آن درد کاهش می یابد. در صورتی که بیمار در مرحله ابتدایی مراجعه نماید بهترین روش درمان هموروئید ترومبوزه هموروئیدکتومی با لیزر می باشد. روش هموروئیدکتومی در واقع برداشتن لخته همورویید ترومبوزه است و پیشنهاد می شود حتما با لیزر برداشته شود یا با تابش لیزر تحلیل رود زیرا عمل جراحی باز هموروریید ترومبوزه دوره نقاهت طولانی تری دارد و بیمار درد زیادی را متحمل می شود. با توجه به تشخیص پزشک بهترین روش درمان همورویید ترومبوزه یکی از دو روش لیزر درمانی آن و یا برداشتن لخته با لیزر است.

علایم هموروئید یا علائم بواسیر
خونریزی : اولین و شایعترین علامت هموروئید خون ریزی بدون درد است. این نوع خون ریزی از علایمهموروئید داخلی است. خون ممکن است به صورت رگه هایی در اجابت مزاج دیده شود یا بعد از اجابت  مزاج به مقدار کم چکه کند. بیماری که با خونریزی مراجعه می کند خصوصا بیماری که ذکر می کند خون با مدفوع مخلوط است باید از نظر تمام علت های خونریزی مقعد بررسی شود.
توده : دومین علامت همورویید بیرون زدن بالشتک های هموروئیدی از مقعد است.
درد : سومین علامت هموروئید درد مقعد است. درد در همورویید درجه ۳و۴ داخلی ترومبوزه و نکروزه و هموروئید خارجی ترومبوزه دیده می شود.

علائم دیگر شامل ترشح مخاطی - احساس دفع ناکامل - بی اختیاری مدفوع - التهاب و تورم مقعد و خارش مقعد.

هموروئید خارجی یا بواسیر خارجی

هموروئید خارجی یا بواسیر خارجی برآمدگی نرمی در اطراف دهانه ی مقعد است. گاهی اوقات ممکن است حالتی به نام همورئید ترومبوزه رخ دهد. در این وضعیت، یک لخته ی خونی ایجاد شده و آن برآمدگی سفت می شود. از آنجا که بافت های اطراف مقعد پوشیده از پایانه های عصبی است، هموروئید خارجی موجب درد و سوزش و خارش شدید مقعد می شود. هموروئید داخلی در بالای خط دندانه ای است و با اپی تلیوم ستونی پوشانده شده و رسپتورهای درد ندارد. آن ها در سال ۱۹۸۵ به ۴۴ دسته بر اساس درجه پرولاپس یا بیرون زدگی تقسیم شدند .

درجه اول :هموروئید  فقط خون ریزی دارد و بیرون زدگی ندارد
درجه دوم :هموروئید  خون ریزی و بیرون زدگی دارد و بیرون زدگی خودبخود جا می رود
درجه سوم : هموروئید بیرون زدگی فقط با فشار دست جا می رود
درجه چهارم : هموروئید بیرون زدگی حتی با فشار دست هم جا نمی رود

روش تشخیص بیماری هموروئید

ابتدا پزشک با مشاهده مقعد بیماری هموروئید را تشخیص می دهد. در مراحل بعدی این بررسی به عنوان یک معاینه انگشتی مقعد برای شناسایی هموروئید شناخته شده است. در طول این تستهموروئید، دکتر دستکش دست می کند و آن را به مایع لوبریکانت یا همان مایع لغزنده آغشته می کند و ناحیه رکتوم یا همان راست روده را معاینه می کند. در صورتی که پزشک تشخیص دهد که چیزی غیر طبیعی وجود دارد، ممکن است یک آزمایش اضافی به نام سیگموئیدوسکوپی کمک بگیرد. سیگموئیدوسکوپی را با استفاده از یک دوربین کوچک برای تشخیص هموروئید داخلی انجام می دهند.

چطور یک پزشک تشخیص می دهد که بیماری مبتلا به هموروئید است
دکتر با مشاهده مقعد بیمار به راحتی همورئید خارجی را تشخیص می دهد . برای تشخیصهموروئید داخلی نیز از تست های زیر برای تشخیص کمک می گیرد:تست کانال مقعد توسط پزشک که برای بررسی وضعیت غیر طبیعی کاربرد دارد . تست های دیجیتال که برای تشخیص قطعی هموروئید داخلی انجام می شوند در تمامی تست  ها پزشک دستکش دست می کند و از مایع لغزنده کمک می گیرد تا بیمار ناراحتی یا دردی را احساس نکند.

بیمار چطور احتمال می دهد که به هموروئید مبتلا است ؟
علائم هموروئید شامل :سوزش و درد در اطراف مقعد
توده خارش دار یا دردناک یا متورم در نزدیکی دهانه مقعد
اسهال
اجابت مزاج دردناک
مشاهده خون در مدفوع یا در بافت مقعد

تشخیص هموروئید از طریق کولونسکپی
همانطور که در تصویر زیر می بینید پزشک معالج شما با دیدن کولونوسکپی شما تشخیص می دهد که دچار کدام یک از درجات هموروئید هستید

دکتر زهرا سعادتی

هموروئید خارجی

اگر یک لخته خون در یک هموروئید خارجی جای گرفته باشد درد این نوع از هموروئید ناگهانی و شدید است و شبیه به درد تیر کشیدن دندان است. در این حالت از  همورئید خارجی همورئید ترومبوزه نیز گفته می شود. شما ممکن است یک توده در دهانه مقعد ببینید و یا آن را احساس کنید. به هر حال لخته معمولا حل و جذب می شود و پوستی اضافه از خود به جا می گذارد که ممکن است ملتهب و حساس همراه با خارش باشد.

درمان هموروئید خارجی بدون عمل جراحی
در مراحل اولیه زمانی که هموروئید به صورت ترومبوز است می توان از لیزر درمانی همورئید کمک گرفت در این روش با تاباندن اشعه ماورای بنفش به هموروئید لخته خونی که در این قسمت گیر افتاده کوچک شده و به سرعت جذب می شود. همانطور که در تصویر بالا می بینید ترومبوز به وجود آمده بر اثر تجمع لخته خون پس از لیزر به خوبی جذب شده بدون ایجاد هیچ گونه برش یا خونریزی. بدون درد و بستری انجام می شود و برای بیمارانی که از عمل جراحی هموروئید می ترسند روش جایگزین بسیار مناسبی است.

یک تفاوت هموروئید خارجی با داخلی در این است که هموروئید داخلی معمولا بدون درد است حتی  زمانی که خونریزی می کند شما متوجه درد نمی شوید

هموروئید داخلی ـ خارجی : گاهی هر دو نوع داخلی و خارجی با هم بروز می کنند که آن را نوع مختلط نیز می نامند.

دکتر زهرا سعادتی